Wraz z nadejściem wiosny oraz lata znacząco wzrasta ryzyko ukąszenia przez kleszcze. Zagrożenie jest skorelowane z większą ilością ciepłych dni. Kleszcze są zagrożeniem nie tylko dla człowieka, ale także dla zwierząt. Są one w stanie przenieść wiele groźnych chorób, wśród których największym zagrożeniem jest borelioza. W tym artykule omówimy zagrożenie związane z ukąszeniem kleszcza oraz omówimy to w jaki sposób usunąć bezpiecznie kleszcza ze skóry. Jest to podstawowa umiejętność, która umożliwia zmniejszenie ryzyka transmisji chorób odkleszczowych, w tym boreliozy.
Gdzie występują kleszcze
Kleszcze najczęściej występują w lasach – w szczególności liściastych i mieszanych. Miejscem ich bytowania są także na tereny trawiaste, gęste zarośla, paprocie, a także na tereny zieleni miejskiej. Kleszcze występują także na osiedlach mieszkaniowych i przydomowych ogródkach. Prawdą jest to, że można je tak naprawdę spotkać niemal wszędzie. Stanowią one zagrożenie, powodując najróżniejszego rodzaju choroby odkleszczowe. Aby zdać sobie sprawę z zagrożenia, jakie czyhać może na każdym kroku,. warto omówić kilka takich chorób, jakie mogą nieść poważne konsekwencje zdrowotne dla organizmu człowieka. Kleszcze mogą przenosić wiele chorób w tym boreliozę, babeszjozę, anaplazmozę i odkleszczowe zapalenie mózgu.
Borelioza
Popularna ze względu na to, że co roku notuje się coraz większą liczbę zachorowań. Pierwsze objawy tej choroby wystąpić mogą już po 10 dniach od ukłucia, maksymalnie po dwóch tygodniach. Zmiany skórne w postaci pierścieniowatego rumienia wędrującego, to jeden z najbardziej klasycznych objawów tej choroby. Zauważa je u siebie nawet ok. 50% osób dotkniętych boreliozą. Należy być bardzo ostrożnym, ponieważ czasem takie ugryzienie może zostać pomylone z ukąszeniem przez komara. Oprócz rumienia, można mieć także do czynienia z takimi objawami jak:
- miejscowe powiększenie węzłów chłonnych,
- chłoniak limfocytowy skóry,
- gorączka, bóle głowy i stawów, czyli objawy zaliczane do grypopodobnych.
Im później zostanie zdiagnozowana borelioza, tym większa pewność, że leczenie będzie trwało dłużej. Potrzebne jest wdrożenie antybiotyku, który nie zawsze daje oczekiwane efekty. Dlatego tak ważna jest diagnostyka już na wczesnym etapie wystąpienia rumienia na ręce.
Kleszczowe Zapalenie Mózgu (KZM)
Choroba, jaka może doprowadzić do różnych powikłań. Trzeba uważać, ponieważ choroba rozwija się bardzo szybko. Po drugie – jak dotąd nie został wynaleziony lek, który byłby w stanie spowodować całkowite wyleczenie KZM. Jest to choroba, która może mieć dwufazowy przebieg. Pierwsza faza może objawiać się poprzez gorączkę, bóle mięśni i inne objawy, jakie mogą przypominać grypę. II faza jest zdecydowanie poważniejsza, ponieważ dochodzi do zajęcia układu neurologicznego u człowieka.
Leczenie KZM, jeżeli chodzi o przyczynę, jak do tej pory nie jest możliwe. Lekarze są jedynie w stanie łagodzić objawy tej choroby, aby ulżyć pacjentom, którzy mogą mieć do czynienia z nawet silnymi napadami gorączki i ogromnymi bólami, jakie mogą atakować poszczególne strefy ciała.
Jak bezpiecznie usunąć kleszcza?
Można to tak naprawdę zrobić na dwa sposoby – samodzielnie lub w szpitalu/w gabinecie medycznym. Nie zawsze istnieje jednak możliwość skorzystania z fachowej opieki medycznej lub też nie każdy ma chęć na to, aby długo siedzieć w kolejce, czekając na możliwość spotkania z pracownikiem medycznym.
Jak usunąć kleszcza samodzielnie?
Podstawą jest wybór odpowiedniego narzędzia, które dedykowane jest do usunięcia takich szkodników. Niezależnie od tego, kwestią jest uchwycenie kleszcza jak najbliżej skóry. Trzeba jednak pilnować, aby nie doszło do jego zgniecenia. Jeżeli dojdzie do zgniecenia pajęczaka, może to doprowadzić do uwolnienia się szkodliwych płynów ustrojowych jakie w tym pajęczaku mogą się znajdować.
Należy pamiętać o tym, aby unikać silnych szarpnięć. Lepiej podejść do tego powoli i dokładnie, dzięki czemu bez trudu będzie można poradzić sobie z tym zadaniem. Czas na to, aby tego kleszcza usunąć. Oto instrukcja krok po kroku:
- Narzędzie należy ustawić prosto, najlepiej nad samym kleszczem.
- Czubek narzędzia należy umieścić jak najbliżej skóry.
- Nigdy nie można szczypać ciała kleszcza, ponieważ może to doprowadzić do jego rozerwania.
- Kleszcza należy wyciągać powoli, pionowo.
- Należy upewnić się, że pajęczak został wyciągnięty w całości.
- Powstałą ranę należy zdezynfekować.
- Jeżeli przy ranie, po jakimś czasie będzie występował rumień, należy jak najszybciej skontaktować się z lekarzem.
Do zakażenia płynami ustrojowymi kleszcza może dojść naprawdę bardzo szybko – w szczególności, jeżeli chodzi o KZM. Po wyjęciu kleszcza, ranę należy obserwować jeszcze przez kilka kolejnych dni. warto wykonać również badanie kleszcza. (sprawdź cenę badania kleszcza)
Czego nie można robić podczas usuwania kleszcza?
Aby być pewnym tego, że samodzielnie działanie nie przyniesie szkód, należy pamiętać o kilku ważnych rzeczach:
- nigdy nie można stosować benzyny, zmywacza do paznokci oraz alkoholu, w szczególności, jeżeli chodzi o dezynfekcję rany; są to takie substancje, które są w stanie sprawić, że istnieje ryzyko doprowadzenia do jeszcze większego zakażenia;
- jeżeli kleszcz znajduje się w trudno dostępnym miejscu, zawsze należy poprosić kogoś o pomoc, jeżeli faktycznie w domu nie ma nikogo, już lepiej udać się na SOR, gdzie fachowcy zajmą się wyciągnięciem kleszcza, każda osoba ma prawo do tego, aby prosić o pomoc pracownika medycznego;
- nie udało się wyjąć kleszcza za pierwszym razem – nie trzeba od razu panikować, najczęściej trzeba podjąć kilka prób, aby to zadanie mogło się udać, co jest jednak najważniejsze, to zachowanie spokoju, w końcu uda się kleszcza wyjąc w całości;
- zawsze należy pamiętać o dezynfekcji rany przy użyciu preparatów do dezynfekcji
Zawsze po powrocie z miejsca, gdzie istnieje ryzyko wystąpienia takich pajęczaków, należy się bardzo dokładnie oglądnąć. W szczególności w miejscach, gdzie kleszcze lubią się zagnieżdżać, tj. brzuch, klatka piersiowa, pod kolanami, na szyi, głowie i w pachwinach.
Jak chronić się przed ukąszeniem kleszcza?
W jaki sposób zapobiec ukąszeniom przez kleszcze? Pytanie, które na pewno zadają sobie te wszystkie osoby, jakie wybierają się w tereny, gdzie istnieje duże ryzyko ukąszenia.
W pierwszej kolejności – jeżeli tylko istnieje taka możliwość, należy unikać przebywania w wysokiej trawie. Warto uczulić na to dzieci, które bawiąc się w chowanego na świeżym powietrzu, na pewno będą chciały przesiadywać w takich miejscach. Wysokie trawy to miejsce, gdzie zagrożenie w postaci kleszcza może być największe.
W drugiej kolejności – jeżeli ktoś już wybiera się do takich miejsc, powinien być odpowiednio ubrany. Nawet, jeżeli pogoda ku temu nie sprzyja, należy założyć długie spodnie. Uwaga! Nogawki warto umieścić w skarpetkach. Jeżeli będzie taka potrzeba, należy założyć kalosze lub też inne, wysokie buty. Wbrew temu co sądzi wiele osób kleszcze nie skaczą.
Na wycieczki do miejsc, gdzie istnieje ryzyko zagrożenia wystąpienia/ugryzienia przez kleszcza, należy zakładać jasne ubrania. Nawet, jeżeli ktoś wie, że przez to się łatwiej ubrudzi. Trzeba pamiętać, że kleszcza łatwiej będzie zauważyć na jasnym ze względu na silny kontrast.
Nie można zapomnieć także o tym, że w sklepach można otrzymać specjalne preparaty, których celem jest ochrona przed kleszczami. O ile istnieje taka możliwość, warto pamiętać o ich używaniu w przypadku wybierania się w tereny z dużym ryzykiem ukąszenia.
Po powrocie do domu należy dokładnie oglądać swoje ciało. Warto każdorazowo po wyprawie w tereny z dużym ryzykiem zakażenia jak lasy czy łąki przeglądnąć całe ciało, w tym skórę głowy.
O czym należy jeszcze pamiętać?
Kleszcze to bardzo ważny temat. Może jeszcze kilka, kilkanaście lat temu nikt nie patrzył na to w taki właśnie sposób.
Mowa tu nie tylko o ludziach, ale także o zwierzętach. W szczególności, jeżeli mowa jest o psach. Po każdym takim spacerze zawsze należy sprawdzić swojego ulubieńca. Tym bardziej że w sierści psa kleszcz może ukryć się w bardzo łatwy sposób. Aby zadbać o swojego ulubieńca, należy stosować specjalne obroże, jakie polecane są nawet przez weterynarzy. Wydzielają one specyficzny zapach, dzięki którym ryzyko przyniesienia kleszcza przez psa spada. Po każdym spacerze warto poświęcić te kilka chwil na to, aby w całości sprawdzić swojego psa.